Walka ze smogiem

Kontrole palenisk domowych

Począwszy od 2017 roku stale rośnie ilość zgłoszeń w zakresie tzw. niskiej emisji, które wpływają na stanowisko dyżurnego Straży Miejskiej w Bydgoszczy. W treści tych zgłoszeń często pojawia się informacja, że z konkretnego komina wydobywa się czarny, gęsty dym. Rolą naszej formacji jest każdorazowe sprawdzenie takiego sygnału, poprzez dokonanie kontroli paleniska w miejscu wskazanym w zgłoszeniu. Dopiero wówczas można stwierdzić, czy doszło do popełnienia wykroczenia. W świetle obowiązujących obecnie przepisów wykroczenie ma miejsce jedynie w przypadku spalania odpadów lub używania zabronionych paliw stałych. Przepisy te pozwalają bowiem na korzystanie przez właścicieli lokali ze starych, pozaklasowych pieców o bardzo niskiej sprawności energetycznej do końca 2023 roku. Niestety wykorzystywanie pieców starej generacji w połączeniu ze spalaniem dozwolonego węgla lub drewna powoduje, nawet przy zastosowaniu się do wszystkich obecnie obowiązujących uregulowań, dużą uciążliwość dla mieszkańców w postaci zadymienia, które samo w sobie nie stanowi na chwilę obecną wykroczenia. Zatem nie w każdym przypadku czarny, gęsty dym wydobywający się z komina świadczy o naruszeniu istniejących przepisów. Dopiero począwszy od roku 2028 dozwolone w użytkowaniu do jako urządzenie grzewcze na paliwo stałe będą wyłącznie nowoczesne piece, spełniające wymogi kategorii V.

Od dnia 1 września 2019 w naszym województwie obowiązują przepisy tzw. uchwały antysmogowej, tj. Uchwały nr VIII/136/19 Sejmiku Województwa Kujawsko – Pomorskiego z dnia 24 czerwca 2019 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa kujawsko – pomorskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliwa.

Tzw. uchwała antysmogowa wprowadziła zakaz stosowania niektórych paliw stałych, a mianowicie:

-  węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla,

-  mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,

-  paliw w postaci sypkiej, w których udział masowy węgla kamiennego o uziarnieniu poniżej 3 mm wynosi więcej niż 15%,

-  biomasy stałej (głównie drewna) o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%.

Każda kontrola paleniska domowego, wykonana przez bydgoskich strażników miejskich po 1 września 2019 roku obejmuje sprawdzenie, czy doszło do spalania odpadów oraz ustalenie, jakie zostało zastosowane paliwo stałe, a także sprawdzenie poziomu wilgotności roboczej biomasy stałej, jeśli będzie ona wykorzystywana w palenisku. Ponadto nowe przepisy nałożyły na użytkowników instalacji cieplnej obowiązek posiadania świadectwa jakości paliwa stałego. Takie świadectwo obowiązany jest przekazać przedsiębiorca, który sprzedaje paliwa stałe.

 

Działania antysmogowe

Od 6 listopada 2019 roku w strukturach Straży Miejskiej w Bydgoszczy rozpoczęła działalność 6-cio osobowa grupa specjalistyczna, której podstawowym zadaniem jest kontrola palenisk pod kątem spalania odpadów oraz przestrzegania przez mieszkańców tzw. uchwały antysmogowej, obowiązującej na terenie naszego województwa od 1 września 2019 roku. Kontrole realizowane są w oparciu o zgłoszenia wpływające od mieszkańców, jak również planowe działania. Ich celem jest ograniczenie tzw. niskiej emisji wpływającej na zdrowie mieszkańców, która przyczynia się do powstawania okresowego smogu.

W trakcie kontroli strażnicy uczulają wszystkich mieszkańców, którzy do ogrzewania swoich nieruchomości używają paliw stałych, aby wzięli pod uwagę wymogi, które wprowadzone zostały tzw. uchwałą antysmogową w zakresie dopuszczonych do użytku urządzeń grzewczych. Uchwała ta przewiduje bowiem obowiązek wymiany kotłów grzewczych bezklasowych do końca 2023 roku. Zaś od 2028 roku pozwala na stosowanie wyłącznie kotłów najwyższej, bo 5 klasy. Jednocześnie strażnicy informują mieszkańców o możliwości uzyskania dofinansowania wymiany starego kotła na nowe ekologiczne źródło ciepła. Przygotowane w tym zakresie przez Wydział Zintegrowanego Rozwoju i Środowiska Urzędu Miasta Bydgoszczy ulotki informacyjne, są przekazywane wszystkim odwiedzanym przez strażników właścicielom bydgoskich nieruchomości, ogrzewanych paliwem stałym. Strażnicy Ekopatrolu w ramach realizowanych kontroli prowadzą także inwentaryzację ogrzewania.

W przypadku podejrzeń o spalanie odpadów, strażnicy z paleniska mogą pobrać próbkę popiołu, która jest następnie przekazywana do Centralnego Laboratorium Pomiarowo – Badawczego Sp. z o.o. w Jastrzębiu Zdroju. Potwierdzenie spalania w palenisku materiałów zabronionych, stanowi podstawę ukarania właściciela / użytkownika nieruchomości. Korzystanie z możliwości pobierania próbek, których badanie finansowane jest przez Wydział Zintegrowanego Rozwoju i Środowiska Urzędu Miasta Bydgoszczy, okazuje się niezwykle skutecznym narzędziem w walce ze smogiem. Wyniki badania nie pozostawiają wątpliwości, czy doszło do spalania odpadów zwiększającego zapylenie powietrza oraz uwalniającego silnie toksyczne substancje. Przy pozytywnym wyniku badanej próbki, Straż przekazuje sprawę do sądu, dla którego wynik badania jest podstawą wymierzenia kary, która może być 10-krotnie wyższa niż w postępowaniu mandatowym. Dodatkowo sąd może nakazać zwrot kosztów badania laboratoryjnego pobranej próbki popiołu.

 

Co się kryje w piecu?

Podczas kontroli palenisk strażnicy miejscy najczęściej stwierdzają, że w piecu spalane jest paliwo stałe, które jest dopuszczone do wykorzystywania. Niestety nie zawsze tak bywa. Niekiedy w piecu znaleźć można także różne rodzaje odpadów. Najczęściej są to fragmenty płyt pochodzących ze starych mebli oraz elementy starych podłóg i palet, jak również gwoździe, śruby oraz okucia meblowe, a także typowe odpady bytowe (pojemniki po mleku, butelki plastikowe oraz inne opakowania po produktach spożywczych). Czasami jednak nawet strażnicy są zaskakiwani „pomysłowością” niektórych mieszkańców. Zatem co można jeszcze znaleźć w piecu? Zdarzało się, że oprócz popiołu były tam m.in..: ramka od okularów, lampa, samochodowe filtry do powietrza oraz … para starych butów! W poniższej galerii zamieszone zostały tylko przykładowe zdjęcia odpadów spalanych przez mieszkańców, które zostały ujawnione podczas przeprowadzonych kontroli.